Rozpoczynamy kolejny cykl badań

jakości wody na kąpieliskach.

Celem naszej pracy jest określenie

potencjalnego zagrożenia wynikającego 

z obecności sinic na trójmiejskich

(i nie tylko) plażach.

Jeśli zauważysz unoszące się na wodzie

wyraźne smugi lub zmianę zabarwienia

wody, to daj nam znać!

Justyna Kobos & Ania Krakowiak

661-854-939

Dziś sprawdzaliśmy, czy sinice występują masowo

na kąpieliskach w wybranych jeziorach kaszubskich.

Choć temperatura powietrza wynosiła ponad 20 ºC, zachmurzenie było duże i występowały przelotne opady deszczu. Pogodna nie zachęcała do korzystania z kąpielisk - pływania i leżenia na plaży, to mimo wszystko można było spotkać wielu turystów, wędkarzy i żeglarzy spędzających aktywnie czas nad wodą. W żadnym z badanych jezior nie stwierdzono powierzchniowych zakwitów sinic, ale na szczególną uwagę zasługuje J. Brodno Wielkie, gdzie w toni wodnej licznie występowały potencjalnie toksyczne sinice Gloeotrichia echinulata. W pozostałych jeziorach obserwowano róznorodny fitoplankton - sinice, zielenice, bruzdnice, złotowiciowce. W J. Bielkowskim odnotowano bardzo dużo zooplanktonu.

Po otrzymaniu w dniu wczorajszym informacji oraz zdjęć o zakwicie sinic w rejonie Stegna - Katy Rybackie oraz po obserwacji zdjęć satelitarnych, wcześnie rano wyruszyłyśmy w teren by obrać próbki do badań. Pogoda zacęcała urlopowiczów, do spędzenia dnia na plaży. Temperatura powietrza w ciągu dnia wynosiła ok. 25ºC, temperatura wody w strefie brzegowej wynosiła ok. 20ºC. Choć dzień wcześniej obserwowany był zakwit sinic, to zarówno w Kątach Rybackich jak i Stegnie od rana nie był on obserwowany. Jedynie po pobraniu próbek siatką fitoplanktonową, można było zaobserwować obecne w wodzie sinice - zwłaszcza Aphanizomenon flosaquae. Analiza próbek pod mikroskopem wykazała obecność również innych gatunków sinic - Nodularia spumigena oraz Microcystis spp. Ponadto w próbkach występowało wiele zielenic (zwłaszcza z rodzaju Pediastrum i Pseudopediastrum).

Już w godzinach porannych sanepid otworzył kapieliska zarówno w Sztutowie jak i Kątach Rybackich. 

Choć na trójmiejskich kąpieliskach nie obserwowano sinic, to okazało się, iż w południe w Steginie wyraźnie było widać unoszące się smugi na wodzie. Zdjęcia otrzymałyśmy od prof. UKW, dr hab. Ewy Dembowskiej.

Po południu z powodu sinic zamknięto kąpieliska w Sztutowie i Katach Rybackich. 

W dniu dzisiejszym nie stwierdzono zakwitu sinic 

w wodach Zatoki Gdańskiej.

Na podstawie analizy mikroskopowej próbek pobranych 

przy użyciu siatki fitoplanktonowej,

potwierdzono obecność pojedynczych nici sinic

z gatunku Nodularia spumigena (na zdjęciu)

i Aphanizomenon flosaquae.

W dniu dzisiejszym po raz pierwszy od kilku dni na dłużej wyjrzało słońce a temperatura powietrza wynosiła ok. 21°C. Jednak ostatnie pochmurne dni i przelotne opady deszczu sprawiły, że woda na kąpieliskach uległa ochłodzeniu i wynosiła jedynie 17-18 °C. Dodatkowo silny wiatr i falowanie sprawia, że nie nie obserwujemy zakwitów sinic (ani makroglonów) w południowej części Bałtyku. Wszystkie kąpieliska sa otwarte. 

Pogoda idealna na spacery i odpoczywanie nad morzem. Choć zachmurzenie zmienne do dużego, przelotne opady i wiatr w porywach może zawiać silniej, to temperatura powietrza (i wody) wynosi ponad 20 °C. Mimo, iż zakwity sinic obserwowane są na zdjęciach satelitarnych w centralnej części Morza Bałtyckiego ( https://www.smhi.se/data/oceanografi/algsituationen), to w polskiej strefie brzegowej obecne są tylko pojedyncze trychomy sinic. Wszystkie kąpieliska są otwarte (aktualne dane można sprawdzać na stronie  https://sk.gis.gov.pl/index.php/kapieliska/mapa). Również ilość makroglonów w strefie brzegowej wyraźnie uległa zmniejszeniu; najwięcej obserwowałyśmy ich w Sopocie na kąpielisku przy Małym Molo. 

W dniu dzisiejszym oficjalnie rozpoczął się sezon kapieliskowy na większości polskich kąpielisk. Wszystkie kąpieliska nadmorskie są otwarte ( https://sk.gis.gov.pl/index.php/kapieliska/mapa). Wysokie temperatury powietrza sprzyjają plażowaniu i aktywnego spędzania czasu nad wodą.

Zdjęcia satelitarne SHMI ( https://www.smhi.se/data/oceanografi/algsituationen) wyraźnie pokazują, iż w najbliższym czasie możemy spodziewać się masowego występowania sinic w polskiej strefie brzegowej.

Od kilku dni widoczne są już w gdyńskich portach powierzchniowe zakwity sinic (informacja od dr Aleksandry Zgrundo z Zakładu Funkcjonowania Ekosystemów Morskich i mgr Jakuba Zdroik z Zakładu Oceanografii Fizycznej).

Obserwowany zakwit jest niejednorodny – dominują w nim gatunki z rodzaju Aphanizomenon (trychomy łatwo ulegają rozkłądowi na małe fragmenty), Nodularia oraz Dolichospermum. W śluzie otaczającym kolonie widać dużo różnych mikroorganizmów – drobnych wiciowców i bakterii.

Pomimo dużego zachmurzenia,

można zaobserwować

tworzący się zakwit w zewnętrznej

części Zatoki Puckiej.

Wysokie temperatury powietrza utrzymują się w trójmieście już od kilku dni.

W dniu dzisiejszym zachmurzenie duże i poranne opady deszczu sprawiły, że nastąpiło niewielkie, przyjemne ochłodzenie (do ok. 22°C). Pomimo tego, że pierwsze pobieranie próbek było jeszcze w deszczu, to nim dotarliśmy do Gdyni, już ubrania zdążyły wyschnąć.

Wysokie temperatury powietrza przekładają się na wzrost temperatury wody, co sprzyja rozmnażaniu różnych mikroorganizmów w tym ciepłolubnych sinic. Powierzchniowe zakwity sinic widoczne już są w centralnej i południowo zachodniej części Bałtyku (SHMI  https://www.smhi.se/data/oceanografi/algsituationen)

Jednak na kąpieliskach Trójmiejskich obecnie problemem nie są sinice, lecz występujące w strefie brzegowej duże ilości makroglonów. Organizmy te, choć same nie produkują toksyn, to są świetnym miejscem do rozwoju na nich różnych mikroglonów (okrzemek, bruzdnic, sinic i innych) oraz wielu bakterii i wirusów.

Choć jeszcze oficjalny sezon kąpieliskowy sięnie rozpoczął (potrwa od 01.07-31.08.2022), to już w dniu dzisiejszym, ze względu na utrzymującą się wysoką temperaturę powietrza, rozpoczynamy kolejny cykl badań jakości wody na kąpieliskach. Poszukujemy potencjalnie toksycznych sinic i toksyn, które produkują.

Od kilku dni pogoda zachęca do plażowania.  Zachmurzenie duże do umiarkowanego, temperatura powietrza 20-23 °C; temperatura wody 16,5-18 °C. 
Woda przejrzysta i rześka, mętność wody przy brzegu wynika z ewentualnych obecności makroglonów. 
Dotychczas jedynie w centralnej części Morza Bałtyckiego obserwuje się podpowierzchniowe zakwity sinic.